لكنت زبانافراد مبتلا به لكنت زبان اغلب در بيان حروف و كلمات داراي مشكل هستند. اين مشكل ممكن است به صورت تكرار يك حرف يا فشار و سفتي در بيان يك كلمه باشد. علل آن به عواملي چون عوامل عضوي مثل ضايعات در دستگاه گويايي يا ضايعات مغزي مربوط باشد، يا عوامل رواني مثل ترس شديد ، ناراحتيهاي رواني ، كشمكش خانوادگي ، خجالت و كمرويي ، فقر فرهنگي ، شيوههاي نادرست تربيتي مثل تبعيض ، بچهگانه صحبت كردن والدين ، سرزنش و تحقير از طرف والدين و ... .
درمان لكنت اگر به موقع انجام گيرد اميد بخش خواهد بود و درمان آن تدريجي است و ابتدا بايد وضعيت زندگي و نوع لكنت شناخته شود. كودك مبتلا هيچ وقت مورد ترحم اطرافيان قرار نگيرد و لكنت زبانش به او بازگو نشود و طوري با او رفتار شود كه گويي هيچ مشكلي ندارد. براي صحبت آهسته و شمرده مورد تشويق قرار گيرد. كلمات را به آرامي بگويد و با صداي بلند سرود بخواند. رعايت رژيم غذايي و امتناع از خوردن غذاهاي تند و محرك توصيه ميشود. و حتما از يك متخصص در زمينه مشاوره و گفتار درماني كمك گرفته شود.گوشه گيريكودك گوشه گير چون نميتواند ارتباط مناسبي با محيط خود برقرار كند به عالم درون پناه ميبرد و به خيال بافي ميپردازد كه خوب با مراحعه به يك روانشناس كودك خوب همه اين مشكلات ميتواند بر طرف شود. خجالت و سكوت ، فرار از فعاليتهاي اجتماعي ، محدود بودن و گاه فقدان روابط دوستي نزديك ، بيحوصلگي ، كمك نخواستن از ديگران ، سازش با وضع موجود و اعتراض نكردن ، تسليم شدن در برابر خواستهاي ديگران ، تقصير گناهان را به گردن گرفتن ، اجتناب از رقابت ، بيعلاقگي به كلاس ، بياعتمادي نسبت به تواناييهاي خود و ... ، از علائم كودكان گوشه گير است.
پذيرفته شدن در خانه و مدرسه ، تكبر و غرور ، احساس حقارت شديد ، نداشتن الگوي اجتماعي مناسب و شيوه هاي تربيتي نامناسب مثل حمايت افراطي از كودك ، طرد كودك ، انتقادهاي والدين از كودك ، بيماريهاي طولاني كودك ، اختلال در عملكرد غدد فوق كليوي و ... ، از عمل گوشه گيري است. براي درمان با شناسايي علل تلاش شود كودك براي برقراري ارتباط مورد تشوريق قرار گيرد. در فعاليتهاي اجتماعي مختلف شركت داده شود و فعاليتهايش مورد تشويق قرار بگيرد. از يك مشاور كودك كمك گرفته شود.ترسعلائم ترس در كودكان متفاوت است و به صورتهاي مختلف از جمله فرار ، چنگ زدن ، كمك خواستن ، جيغ زدن ، خشك شدن دهان ، لرزش اندام ، پريدن رنگ ، تنگي نفس ، عرق كردن ، احساس خستگي شديد ، از دست دادن كنترل ادرار ، تضعيف قدرت انديشه و تصميم گيري ، لكنت زبان ، نگاههاي غير طبيعي ، گوشه گيري و انزوا طلبي ، اختلالات خواب ، اختلال گوارش ، ناخن جويدن ، شب ادراري ، خشم و عصبانيت مشاهده ميشود.
پيشگيري از ترس مهمتر از درمان آن است، بنابراين تا حد امكان با حذف علل از بروز ترس جلوگيري شود. علل ترس مثل ترساندن كودك ، داستانها و فيلمهاي وحشتناك و ... ميباشد. از طريق استدلال و عمل به كودك نشان داده شود كه ترس او بيمورد و بيجاست، به كودك جرات و مهرت مبارزه با ترس آموخته شود. اعتماد به نفس كودك افزايش داده شده و در صورت لزوم از يك مشاور كمك گرفته شود.ناخن جويدنناخن جويدن كه يكي از اختلالات عادتي است، در بين كودكان و نوجوانان شايع است و با افزايش سن معمولا از شدت آن كاسته ميشود. هنگام نگراني و ناراحتي تشديد ميشود و با علايم ديگري مثل شب ادراري و پر خوري ، شكست تحصيلي ، بي حوصلگي ، احساس ناآرامي و ناامني ، انقباض غير ارادي آروارهها ، تيك ، اختلالات خواب ، نگراني ، ترس ، شك و ترديد ، تحرك زياد ، دندان قروچه كردن ، زود رنجي ، تمارض ، خرابي دندانهاي جلو و ... همراه ميشود.
علل آن را احساس ناخشنودي ، كشمكشهاي خانوادگي ، عادت و تقويت عادت ، تربيت نادرست ، يادگيري و تقليد از اطرافيان ، كمبود محبت ، تامين ويتامين و ... را معرفي كردهاند. براي درمان لازم است انگيزهها و علل شناسايي گردد. هيچگاه نبايد براي درمان از زور و كتك و فشار استفاده شود. روشهايي نظير تلخ كردن و بستن ناخن ، فايده عمل و پايداري نخواهد داشت.شب ادراريعبارت است از تخليه مكرر و بياختياري اداراي بعد از سه سالگي كه هنگام شب يا روز يا در هر دو موقع اتفاق ميافتد. گاه علل عضوي مانند عدم تكامل دستگاه عصبي ، بيماري ديابت ، بيماري كليه ، كمبود كلسيم و ... علت آن است و گاه علل رواني مثل استرس ، تضاد و كشمكش خانوادگي ، بدرفتاري والدين با كودك ، جدايي از مادر ، خستگي كودك و ... باشد. گاه علل فيزيكي مانند دور بودن توالت از محل خواب ، سرگرمي و علاقه فراوان كودك به بازي ، تاريكي ، سرما ميتواند علت شب ادراري باشد. مهمترين مرحله درمان ، رفع علل بروز شب ادراري است. در كنار آن روشهايي نظير استفاده از بازتابهاي شرطي ، بيدار كردن ، تجويز دارو و آموزش افزايش حجم مثانه استفاده ميشود.حسادتعلل حسادت ريشه در روشهاي تربيتي نادرست در خانواده مثل تقويت برتري طلبي در كودك ، احساس حقارت ، مقايسه كودك با ديگر كودكان ، ناكاميهاي دوران كودكي ، تولد نوزاد در خانواده و ... باشد. طلاق و ازدواج مجدد والدين ، نقايص عضوي نيز ميتواند از علل حسادت شمرده شود. آگاه كردن كودك از اينكه مورد توجه و محبت والدين قرار دارد، رعايت عدالت و انصاف در روابط ، محبت به كودك ، ايجاد زمينه اعتماد و توجه ، سپردن كودك كوچكتر به كودك حسود براي نگهداري ، جرات دادن ، جايگزين كردن احساسات خشم كودك به چيزي مثل عروسك به جاي خواهر كوچكتر ، حل مشكلات خانوادگي ، استفاده از نقاشي و بازي درماني و ديگر روشهاي تخصصي براي درمان حسادت مفيد خواهند بود.پرخاشگرييادگيري پرخاش به عنوان وسيلهاي براي نشان دادن اعتراض و ناراحتي ، رسيدن به خواستههاي فرد با انجام پرخاشگري ، تنبيههاي شديد ، تشويقهاي بيجا ، حسادت ، دخالت بيش از حد و بيمورد بزرگتران در كارهاي كودكان ، فقر ، فيلمها و داستانهاي خشن و علل جسمي مثل كم خوني و ... از عوامل موثر در بروز پرخاشگري كودكان هستند. جهت درمان بايستي الگوهاي مناسب در اختيار كودك قرار گيرد تا ياد بگيرد چگونه ناراحتي خود را بطوري مناسب نشان دهد، آرامش كودك مورد تشويق قرار گيرد، مقابله به مثل صورت نگيرد و رفتاري خالي از درك و همدردي نشان داده شود. مشكلات جسمي مورد توجه قرار گيرد و بطور كلي عواملي كه ميتواند علت پرخاشگري باشد شناسايي و مرتفع گردد و در صورت لزوم از متخصص كمك گرفته شود.دروغگوييعلل دروغگويي ميتواند تقليد و يادگيري از خانواده ، دوستان و ... باشد، يا نياز به تعلق و همبستگي و مورد توجه واقع شدن ، احساس كمبود ، ترس و تهديد شدن ، انتظار و توقع بيش از حد از كودك و ... باشد. در درمان دروغگويي همكاري خانواده و اعضاء و اولياء مدرسه ضروري است. تغيير شيوههاي تربيتي ، آگاهي دادن به كودك براي پذيرش كمبودها ، توجه دادن كودك به ارزشمنديها و تواناييهاي ديگر خود و خانواده و عدم مقايسه خود با ديگران ، از ميان برداشتن علل ترس در كودك ، اجازه براي بيان احساسات و تعديل انتظارات از كودك شيوههايي مفيد خواهند بود.
سن دبستان:
سختكوشي يا تنبلي؛ در اين مرحله كودك روابط مهمي با همسالان خود ايجاد ميكند، دوستان زيادي پيدا كرده و به احتمال زياد فشار ناشي از تحصيل را هم احساس ميكند؛ مسائل مربوط به سلامت روحي كودك از جمله افسردگي، اضطراب، ADHD و ديگر مشكلات ممكن است از همين مرحله شروع شود.
بلوغ:
شناسايي شخصيت يا سردرگمي؛ سن بلوغ! سخت ترين مرحله رشد براي كودكان. همه ما كم و بيش در مورد اين مرحله از رشد اطلاعاتي داريم. در اين مرحله نوجوان به بالاترين سطح از استقلال دست پيدا مي كند، شخصيت خود را مي شناسد و ميسازد. مشكلات در ارتباطات با ديگران و تغييرات ناگهاني عاطفي و فيزيكي در اين مرحله از رايج ترين مشكلات هستند.
دكتر آل ياسينكودكان ما در هر سني مي توانند دچار مشكلات روحي يا افسردگي مختص سن خود شوند. مشاوره كودك بحث بسيار مهمي بوده كه ممكن هست تا بحال آن را ناديده گرفته باشيم. شايد بهتر باشد در مورد چالش هاي رفتاري رايج در سن كودك خود بيشتر تحقيق كنيم تا اگر با مشكلي روبرو شديم توانايي شناخت و حل آن را داشته باشيم.